Nörovasküler Hastalıklar: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Nörovasküler Hastalıklar Nedir?

Nörovasküler hastalıklar, beyni ve omuriliği besleyen kan damarlarının yapısal bozuklukları veya dolaşım problemleri nedeniyle oluşan hastalıklardır. En yaygın nörovasküler hastalıklar arasında inme, anevrizma, arteriyovenöz malformasyon (AVM) ve beyin damar tıkanıklıkları bulunur. Bu hastalıklar ciddi nörolojik hasarlara ve hatta ölüme yol açabilir.

Nörovasküler Hastalık Türleri

• İnme (Felç): Beyne giden kan akışının kesilmesi sonucu beyin hücrelerinin ölmesiyle meydana gelir.
• İskemik İnme: Beyin damarlarının tıkanması sonucu oluşur ve en yaygın inme türüdür.
• Hemorajik İnme: Beyin damarlarının yırtılması sonucu meydana gelen kanamadır.
• Beyin Anevrizması: Beyindeki bir arterin baloncuk şeklinde genişlemesi ve yırtılma riski taşımasıdır.
• Arteriyovenöz Malformasyon (AVM): Beyindeki arter ve venlerin anormal birleşmesi sonucu oluşur ve kanama riski taşır.
• Karotis Arter Hastalığı: Beyne kan taşıyan karotis arterlerinde tıkanıklık veya daralma sonucu oluşur.
• Serebral Venöz Tromboz (SVT): Beyindeki toplardamarlarda pıhtı oluşması nedeniyle ortaya çıkan bir hastalıktır.

Nörovasküler Hastalıkların Belirtileri

• Aniden gelişen konuşma bozuklukları: Kelimeleri bulmada zorluk, konuşma güçlüğü
• Vücutta uyuşma veya güç kaybı: Özellikle tek taraflı kol veya bacak güçsüzlüğü
• Şiddetli baş ağrısı: Özellikle anevrizma veya beyin kanaması durumlarında
• Görme kaybı veya çift görme: Beyin damarlarında tıkanıklık belirtileri arasında
• Denge ve koordinasyon kaybı: Beyincik bölgesine giden kan akışında bozulma
• Bilinç kaybı: Şiddetli nörovasküler olaylarda görülebilir

Nörovasküler Hastalıkların Nedenleri

• Hipertansiyon: Yüksek tansiyon, beyin damarlarının zayıflamasına ve yırtılmasına neden olabilir.
• Ateroskleroz (Damar Sertliği): Beyne kan taşıyan damarların daralmasına ve tıkanmasına yol açar.
• Genetik Faktörler: Ailede inme veya anevrizma öyküsü riski artırır.
• Sigara ve Alkol Kullanımı: Kan damarlarının daralmasına ve kan basıncının yükselmesine neden olur.
• Obezite ve Diyabet: Beyin damar hastalıkları için önemli risk faktörleridir.
• Hareketsiz Yaşam Tarzı: Kan dolaşımının zayıflamasına ve damar hastalıklarına yol açabilir.

Nörovasküler Hastalıkların Tedavi Yöntemleri

• İlaç Tedavisi: Kan sulandırıcılar, tansiyon ilaçları ve kolesterol düşürücüler.
• Trombektomi: Beyin damarındaki pıhtıyı mekanik olarak çıkarmak için uygulanan bir işlem.
• Karotis Endarterektomi: Karotis arterindeki plakları temizlemek için yapılan cerrahi müdahale.
• Endovasküler Tedavi: Anevrizma veya AVM gibi durumlarda damar içinden yapılan minimal invaziv işlemler.
• Sağlıklı Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve sigaranın bırakılması.
• Rehabilitasyon: Felç geçiren hastalar için fizik tedavi ve konuşma terapisi.